Nhà trên 700 triệu bị đánh thuế, thêm nỗi lo cho người nghèo
Bộ Tài chính đang lấy ý kiến xây dựng về một nội dung quan trọng trong dự thảo xây dựng dự án Luật thuế tài sản. Theo đó, người mua nhà có giá trị hơn 700 triệu sẽ phải chịu mức thuế tài sản chung là 0,4%.
Theo Bộ Tài chính, có 2 cách xác định ngưỡng không chịu thuế để đánh thuế là xác định ngưỡng không chịu thuế theo giá trị hoặc xác định ngưỡng không chịu thuế theo diện tích.
Nếu ngưỡng không chịu thuế theo diện tích có ưu điểm là đơn giản, dễ thực hiện, thuận lợi trong việc xác định số thuế phải nộp; không thay đổi theo thời giá. Tuy nhiên, nhược điểm của phương án này là điều tiết cả đối với người sử dụng nhà có giá trị không lớn, nhà đơn sơ, thiếu kiên cố, nhà tại nông thôn có diện tích vượt ngưỡng không chịu thuế nhưng giá trị thấp, trong khi đó lại không điều tiết đối với nhà có giá trị lớn nhưng diện tích nằm trong ngưỡng không chịu thuế.
Dự thảo đánh thuế nhà của Bộ Tài chính bị dư luận phản ứng
Phương án ngưỡng không chịu thuế theo giá trị nhằm đảm bảo mục tiêu của thuế tài sản, không điều tiết đối với nhà có giá trị dưới ngưỡng không chịu thuế, điều tiết cao đối với nhà có giá trị lớn, đảm bảo công bằng xã hội (chỉ tính thuế đối với nhà có giá trị vượt ngưỡng không chịu thuế). Việc áp dụng ngưỡng không chịu thuế theo giá trị sẽ phân biệt được các loại nhà khác nhau (đơn giá xây dựng mới 1m2 nhà biệt thự, nhà ở cấp I cao hơn rất nhiều đơn giá xây dựng mới 1m2 nhà ở cấp III, cấp IV).
Do đó, Bộ Tài chính chọn phương án đánh thuế theo giá trị.
Lấy kinh nghiệm của nhiều nước trên thế giới, Bộ Tài chính xây dựng phương án thuế suất thuế tài sản đối với nhà thuộc đối tượng chịu thuế theo 2 phương án là lấy ngưỡng không chịu thuế là 700 triệu đồng hoặc lấy ngưỡng không chịu thuế là 1 tỷ đồng. Mức thuế suất tài sản chung là 0,4%.
Điều này, theo Bộ Tài chính, là “phù hợp với quy định mức thuế suất thuế tài sản của các nước”, khai thác tốt nguồn thu từ thuế tài sản, đảm bảo thuế tài sản là nguồn thu ổn định của ngân sách nhà nước, thực hiện mục tiêu cơ cấu lại thu ngân sách nhà nước.
Theo đó, nhà nước sẽ thu về ngân sách khoảng 30.300 tỷ đồng (nếu áp dụng ngưỡng không chịu thuế đối với nhà là 1 tỷ đồng) hoặc khoảng 31.000 tỷ đồng (nếu áp dụng ngưỡng không chịu thuế đối với nhà là 700 triệu đồng).
Trao đổi với PV về đề xuất đánh thuế nhà của Bộ Tài chính, giám đốc một DN chuyên về thuế không khỏi ngạc nhiên. Vị này thảng thốt: Đất đai là tài sản quốc gia thì đánh thuế là đúng. Nhưng nhà đất thuộc sở hữu cá nhân do cá nhân tự bỏ tiền xây dựng mà tính thuế nộp hàng năm thì gọi là thuế gì?!
Ông Nguyễn Quang Đồng, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chính sách và Phát triển Truyền thông (IPS), đánh giá: “Một chính sách nào ra đời cũng phải tính đến sự ủng hộ của người dân. Trong khi chính sách chi tiêu công còn nhiều điều chưa hợp lý, chưa hiệu quả, thì không nên xuất hiện thêm các sắc thuế mới mà hãy tiếp tục làm cho tốt việc thu các sắc thuế hiện hữu đã”, ông Đồng góp ý.